بررسی اصطلاح محدث در فرهنگ اسلام

چکیده : معنی مُحدَّث در روایات و اقوال علمای فریقین (شیعه ،سنی )آمده است او کسی است که فرشته حقایقی را در قلبش می افکند؛ صدای فرشته را می شنود ولی شکل او را نمی بیند. آنچه مُحدَّث می شنود کسی دیگر غیر از او نمی شنود و در واقع این شنیدن امری است قلبی. در برخی از روایات نیز آمده که مُحدَّث کسی است که خداوند مفاهیم را بدون واسطه به او القا می کند و در قلبش حقایقی که بر دیگران مخفی است ، پدید می اید . فرق بین رسول ، نبی و مُحدَّث در نحوه و ارتباط با عالم غیب این است که رسول کسی است که برای تبلیغ رسالت و شریعت از طرف خداوند ، فرشته وحی را به شکل ظاهر و عیان و عیان می بیند و با ان صحبت می کند . نبی جهت تبلیغ رسالت و شریعت پیامبر قبل از خویش پیام الهی را به شکل الهام یا رویا دریافت می کند . مُحدَّث از طریق دریافت های قلبی به یکسری معلومات و دانش و فهم می رسد . او بعد از این ارتباط با عالم غیب به مقام تشریعی نمی رسد بلکه تابع شریعت پیامبر قبل از خود و بیان کننده ی مفاهیم و آموزه های آن دین است . آیاتی در قران است که دلالت بر رویت و تحدیث فرشتگان با غیر انبیاء دارد . در این ایات امده که حضرت مریم ، مادر حضرت موسی ، همسر حضرت ابراهیم ،ذو القرنین و ... فرشته را دیدند یا پیام الهی را به شکل الهام دریافت کرده اند، پس ارتباط با عالم غیب مختص انبیا نیست ؛ بلکه خدا ممکن است جهت دلداری ، تسلی ویا برخی مصلحت های الهی فرشتگان را بر برخی افراد نازل می کند ؛ انان فرشتگان را ببینند و با انها صحبت کنند. درباره ی مصادیق مُحدَّث می توان گفت که این لفظ و مفهوم مختص اتباع اهل بیت (ع) نیست بلکه مفهومی است که همه مذاهب به آن معتقدند و اختلاف فقط در مصادیق محدث است . روایت های شیعه ائمه معصوم (ع) و حضرت زهرا (س) را مصداق مُحدَّث می دانند ولی روایت های اهل سنت افراد دیگری را نیز به عنوان مصداق مُحدَّث تعیین کرده اند . واژگان کلیدی: مُحدَّث ، ملائکه ، الهام ، تمثل و تجسم ، رسول ، نبی